نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از گذشته تا به امروز فراز و نشیب‌های زیادی را گذراندند به طوری که در زمان رژیم پهلوی به طور کامل وابسته به کشورهای غربی بودند و تمام تجهیزات خود را از آنها و با صرف مبالغ زیادی خریداری می‌کردند و هیچ بهایی به متخصصان داخلی نمی‌دادند.

این روند ادامه داشت تا پس از پیروزی " انقلاب اسلامی " و سقوط رژیم پهلوی نیروهای مسلح ایران که دچار دگرگونی و تحول شده بودند دست به کار شدند و توانستند در زمان و بعد از " جنگ تحمیلی " با غنیمت‌هایی که از جنگ گرفته بودند و با روش " مهندسی معکوس " تجهیزات خود را بازسازی و یا از نو بسازند تا اینکه نیروهای متخصص، جوان و انقلابی ایران دست به کار عظیمی زدند و طراحی و ساخت انواع تجهیزات نظامی را در دستور کار خود قرار دادند.

در همین راستا این جوانان توانستند در ابتدا کار طراحی انواع جنگنده‌ها، تانک‌ها، نفربرها را در پیش بگیرند و پس از آن هم کار ساخت آنها را آغاز کردند که نتیجه آن تولید جنگنده‌های " آذرخش " و " صاعقه " در نیروی هوایی، تانک‌های " کرار "، " ذوالفقار " و " صمصمام " در نیروی زمینی و انواع قایق‌های تندرو و ناوشکن در نیروی دریایی قوای مسلح ایران بود اما در این میان جای خالی یک سامانه پدافندی برای ایجاد یک آسمان امن‌تر از قبل احساس می‌شد که نیروهای مسلح کشور این نیاز را حس کردند و کار طراحی و ساخت آن را آغاز کردند که نتیجه آن طراحی سامانه " باور 373 " بود.

**  مشخصات سامانه " باور 373 "

" باور 373 " که در زمره سامانه‌های موشکی برد بلند است و در کشف و رهگیری اهداف مورد نظر توانمندی‌های خوبی دارد و همه مراحل آن را نیروهای بومی و علمی کشور طراحی و تولید کرده‌اند در 29 فروردین 1394 و در سالروز ارتش جمهوری اسلامی ایران از آن رونمایی شد و در حضور وابستگان خارجی که در مراسم حضور داشتند از مقابل جایگاه رژه رفت که این کار موجب تعجب همگان شد.

این مسئله کارشناسان نظامی جهان را وادار به واکنش و اظهار نظر درباره این سامانه کرد که به رغم این کارشناسان سامانه موشکی " باور 373 " ایرانی بسیار پیشرفته تر از " اس300 "روسی است. با طراحی، ساخت و تولید انبوه پروژه "باور 373 "، در آینده‌ای نزدیک صاحب سامانه‌ای خواهیم شد که برتر از پیشرفته‌ترین سامانه های روز دنیا مانند " اس 300 " و " پاتریوت " خواهد بود. در پروژه " باور 373 " بسیار تلاش شده است با توجه به تغییر تهدیدات به سامانه‌ای دست پیدا کنیم که علاوه بر تاکتیکی بودن، پاسخگوی تهدیدات در کوتاه برد، میان‌برد و بلندبرد باشد. 

سامانه "باور 373 " از هر لحاظ پیشرفته‌تر از سامانه‌های همچون " اس 300 " بوده اما نکته قابل توجهی که این سامانه را از بقیه متمایز می‌کند " توانایی حمل و شلیک " انواع موشک‌ها در بردهای مختلف است به گونه‌ای که اگر " اس 300 " در برخی موضوعات خلأ داشت، در طرح بومی این سامانه، این خلأ‌ها برطرف شده و طراحی مفهومی بسیار خوبی روی آن انجام گرفته و در همین راستا " وزارت دفاع " در خصوص موشک‌های آن نیز پیش‌بینی کرده که این سامانه با دو یا سه نوع موشک در لایه‌های مختلف بتواند وارد عمل شود که با نگاهی به ویژگی‌های " باور 373 "، دقیقا مشخص می‌شود که در طراحی این سلاح دفاعی، ویژگی‌های برتر سامانه‌های مشابه ساخته شده در دنیا مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و در نتیجه سامانه‌ای با امکانات متنوع از نظر مأموریتی پدید آمده که به طور خاص در مقایسه با سامانه " اس 300 " مورد سفارش ایران، " باور 373 " توانایی درگیری با اهداف متنوعی را دارد که این به دلیل ماهیت متفاوت تهدیدات پیش روی ایران در قیاس با روسیه است. 

**  باوری که در نیروهای مسلح باور شد

پس از اینکه اولین نمونه از سامانه پدافند هوایی ایرانی رونمایی شد مسئله مطرح انتخاب نامی مناسب برای این سامانه بود البته در ابتدا برخی‌ها به آن سامانه " اس 300 " ایرانی می‌گفتند که این کار اشتباه بود چرا که این سامانه از " اس 300 " پیشرفته‌تر است و به همین دلیل کار انتخاب نام برای پداهند ایرانی را سخت کرد تا این که قرار شد تا این سامانه را با نام سامانه " باور 373 " معرفی کنند که در همین راستا امیر " فرزاد اسماعیلی " فرمانده قرارگاه " پدافند هوایی خاتم‌الانبیا " در خصوص نام سامانه بومی جایگزین " اس 300 "، گفت: نام سامانه بومی "باور 373 " از القاب " رسول‌الله‌ " (صلوات‌الله‌علیه‌وآله) در حروف ابجد بوده و " باور " نیز یعنی ما باور داریم که این کار انجام می‌شود.

**  سامانه موشکی " S300 " یار کمکی " باور 373 " در دفاع از ایران

" S300 "  یک سامانه موشکی سطح‌ به‌ هوای دوربرد و خودکششی با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست که در اواخر دهه 1970 توسط شرکت همکاری‌های صنعتی " آلماز " برای نیروی دفاع هوایی شوروی ساخته شد. مدل‌های مختلف این موشک در نام‌گذاری ناتو با نام‌های " سام 10 "، " سام 12 " و " سام 20 " شناخته می‌شوند.

اولین مدل این موشک با نام " S300-P " برای نخستین بار در سال 1979 در شوروی عملیاتی شد، هرچند تکامل آن از سال 1969 به منظور ساخت موشک سطح به هوایی با برد 75 کیلومتر که هم در نیروی زمینی و هم در نیروی دریایی استفاده شود، آغاز شده بود. این موشک در ابتدا برای رهگیری هواپیماها و موشک‌های کروز ساخته شده و بعدها توانایی رهگیری موشک‌های بالستیک نیز به آن افزوده شد.

از جدیدترین مدل های این سامانه می توان به سامانه " S300-PMU " اشاره کرد که یکی از پیشرفته ترین موشکهای زمین به هواست و توانایی آن را دارد تا اهدافی واقع در ارتفاع‌ حداکثر 27 کیلومتری را منهدم سازد. 

این سامانه توانایی پیگیری همزمان 100 هدف و درگیری همزمان با 12 هدف را دارد. زمان آماده‌سازی آن حدود 5 دقیقه و موشکهای آن از نوع انبارشونده‌ است که مانند مهمات معمولی نیاز به هیچگونه نگهداری در مدت عمر مفید خود ندارند.

اما نکته مهمی باید مورد توجه قرار بگیرد همان طور که گفته شد قابلیت " باور 373 " از سامانه‌های مشابه مانند " اس 300 " بسیار بیشتر است و همین امر موجب می‌شود تا بتوان عنوان یار کمکی را به سامانه " اس 300 " برای کمک به " باور 373 " برای در دفاع از ایران و امن کردن آسمان کشور داد.

 
**  رونمایی از " باور 373 " در " روز صنعت دفاعی "

31 مرداد در تقویم چند سالی به عنوان " روز صنعت دفاعی " نامگذاری شده که دلیل آن هم این است " وزارت دفاع و پشتیبانی " نیروهای مسلح در چنین روزی تشکیل شده و برای همین زمانی مناسب هم برای تجلیل از برخی نفرات نخبه در امور نظامی است و هم در این روز از توانمندهای این وزارتخانه رونمایی می‌شود و برگ زرین دیگری بر اقتدار ایران اسلامی درخشش پیدا می‌کند. 

تاکنون در " روز صنعت دفاعی " دستاوردهای بزرگی همچون " جنگنده صاعقه 2 "، بالگردهای تولید داخل کشور، انواع پهبادها و انواع قایق‌های تندرو که توسط جوانان ایران طراحی و تولید شده بود رونمایی شد اما بی‌شک یکی از پرافتخارترین این روزها را می‌توان " روز صنعت دفاعی " کشور دانست چرا که در این روز از اولین سامانه پدافندی ایران با نام " باور 373 " رونمایی شد که ایران را در عرصه بین‌المللی یک گام دیگر به جلو حرکت داد البته در کنار این دستاورد از " اولین موتور توربوجت " در داخل کشور ساخته شده رونمایی شد که گام بزرگی در صنعت هوایی کشور محسوب می‌شود.

اکنون با توجه به دستاوردهای که جمهوری اسلامی ایران در زمینه نظامی تولید کرده جایگاهش بیش از پیش ارتقا خواهد یافت و باید منتظر ماند و دید در سالهای آینده جوانان انقلابی ایران دست به چه کار عظیمی خواهند زد .